Περιδιάβαση στο χωριό και προβολή των τοποθεσιών/γειτονιών Κεντρικών Δρόμων όπως ήταν το χωριό τον Ιούλιο του 1974
Παίρνουμε την κεντρική οδική αρτηρία που οδηγεί στα δυτικά χωριά της Κερύνειας. Αφήνουμε πίσω μας τον δρόμο που οδηγεί στη Γλυκιώτισσα στα δεξιά μας, προχωρούμε και σε λίγα λεπτά είμαστε στα κοινοτικά όρια του Αγίου Γεωργίου. Στα αριστερά μας βλέπουμε μια πινακίδα «Αγγειοπλαστείο Κεραμεύς» και ένα κάθετο στενό δρομάκι οδηγεί στο πιο φημισμένο αγγειοπλαστείο της Κύπρου. Λέγεται ότι η φήμη του έφτασε πέρα από τα όρια της Κύπρου και η Βασίλισσα Ελισάβετ είχε παραγγείλει και αγοράσει εκεί ένα σερβίτσιο του τσαγιού. Συνεχίζουμε τη διαδρομή μας κατά μήκος του κεντρικού δρόμου, βλέπουμε στα δεξιά μας το μεγάλο Συνεργατικό Ελαιοτριβείο του χωριού. Από το ελαιοτριβείο, ένας κάθετος δρόμος πάνω στην κεντρική αρτηρία καταλήγει στην παραλία και το εξοχικό κέντρο «Ριβιέρα». Λίγα μέτρα δυτικότερα, σ’ ένα βραχώδες ύψωμα βρίσκεται το παλιό Κοιμητήριο του χωριού. Επιστρέφουμε στον κεντρικό δρόμο και συνεχίζουμε το ταξίδι μας. Προσπερνούμε το Savas Pottery στα δεξιά μας και σε 2-3 λεπτά συναντούμε δεξιά μας άλλο έναν κάθετο δρόμο που οδηγεί και αυτός στην παραλία του Λουτρού. Η συνοικία Λουτρό είναι γεμάτη από όμορφα εξοχικά σπιτάκια μέχρι τη θάλασσα.
Λίγα μέτρα πιο δυτικά, σχεδόν απέναντι από το σπίτι του δασκάλου Μαυρομάτη και δίπλα από το σπίτι του Γιάννη Κλεάνθους, ένα στενό δρομάκι οδηγούσε στο τουρκοκυπριακό χωριό Τέμπλος αλλά ήταν κλειστό από την Τουρκοκυπριακή Ανταρσία του 1963. Προχωρούμε λίγα μέτρα στον κεντρικό δρόμο, αριστερά μας, δίπλα από το Κέντρο του Αθανάση Βασιλειάδη και απέναντι στο σταθμό βενζίνης, ένας άλλος κάθετος δρόμος μας οδηγεί προς το Νέο Κοιμητήριο του χωριού, αφού προσπεράσουμε το εργοστάσιο Ν. Κουτσοκούμνη, τα σπίτια μέσα σε περιβόλια με λεμονιές και το σπίτι της Εγγλέζας, ένα τεράστιο σπίτι σε αγγλικό στυλ μέσα σ’ έναν περιφραγμένο κήπο. Το σπίτι αυτό μας φέρνει μνήμες από την αποικιοκρατία, καθώς η ιδιοκτήτριά του ήταν ανακρίτρια κατά τη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ.
Επιστρέφουμε στην κεντρική αρτηρία και συνεχίζουμε το ταξίδι μας προς το κέντρο του χωριού. Εδώ, κατά μήκος του δρόμου δεξιά και αριστερά είναι κτισμένα τα καφενεία και τα μπακάλικα του χωριού. Το καφενείο του Ευάγγελου, το κουρείο και ο καφενές του Νιοκλή στ’ αριστερά του δρόμου, το καφενείο του Παλιομούχταρου (Πίστου) που λειτουργούσε και ως ταχυδρομείο, το Συνεργατικό, ο καφενές του Νικολή, το μπακάλικο του Μαυρουδή και ο καφενές όπου τα καλοκαίρια παρακολουθούσαμε Καραγκιόζη από τον μοναδικό καραγκιοζοπαίχτη Κοκονά, στα δεξιά του δρόμου. Εδώ δύο κάθετοι δρόμοι συναντώνται και σχηματίζουν ένα σταυροδρόμι. Ο ένας στ’ αριστερά οδηγεί στα χωριά Τριμμίθι και Κάρμι και στη νέα συνοικία Παλιάμπελα. Ο άλλος κάθετος δρόμος, δίπλα από το καφενείο του Πίστου, οδηγούσε στις «Καλύβες» - τα μικρά παραδοσιακά κεντράκια, πάνω στην παραλία, του Γιωρκή, του Ασπρή, του Ρωτοκλή και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια του Περικλή. Ένας μικρός κάθετος αυτού του δρόμου οδηγούσε στη μικρή εκκλησία του χωριού. Πίσω στον κεντρικό δρόμο, αφήνουμε πίσω μας τα καφενεία και περνούμε το γεφύρι του Βότανου ποταμού (ξηροπόταμος) στ’ αριστερά μας τα καινούρια μαγαζιά του Βούρκου, το μεγάλο Supermarket και δίπλα το κέντρο του Στάλιν.
Μετά το καφενείο τού Σταλι είναι το Κέντρο Γλετζέδες το οποίο πήρε και πρώτο βραβείο σε όλη την επαρχία για την καθαριότητα του περί το 1963.
Αρκετοί πελάτες έκαναν μπάνιο στο 5 μίλι και μετά πήγαιναν για οφτό κλέφτικο στο κέντρο Γλετζέδες τού Κωστή Κασάπη.
Απέναντι στα δεξιά μας το σπίτι του κ. Ξερού και ακριβώς δίπλα άλλος ένας δρόμος κάθετος οδηγεί ξανά προς την παραλία. Αριστερά μας το σπίτι του Όμηρου Μορφάκη και του Σάββα Κκολή, θύμα της τουρκικής εισβολής, δεξιά μας περιβόλια με λεμονιές, και σπίτια δύο βήματα από τη θάλασσα.
Και πάλι πίσω στην κεντρική αρτηρία, ταξιδεύουμε προς τα δυτικά. Αριστερά μας ο «Πηλός» με τα σπίτια δίπλα από τις ελιές και τις χαρουπιές, δεξιά μας σπίτια κτισμένα μέσα σε λεμονόκηπους. Δυο βήματα παρακάτω στ’ αριστερά, ένας κάθετος δρόμος διασχίζει τα σπίτια του Πηλού και περνά κοντά από το Γήπεδο και το Δημοτικό Σχολείο. Ο ίδιος δρόμος ενώνεται με το δρόμο που οδηγεί προς το Τριμμίθι και το Κάρμι. Συνεχίζουμε την περιδιάβασή μας έχοντας πάντα κύριο άξονα τον κεντρικό δρόμο. Αριστερά μας το θερινό σινεμά του Μωριά και δεξιά μας ο κάθετος δρόμος που οδηγεί στα εξοχικά σπίτια πολλών οικογενειών από τη Λευκωσία, στη Συνοικία του Λάσου, που τα σπίτια φτάνουν ως τη βραχώδη παραλία, το «Κουδελαρκό», τοποθεσία που πήρε το όνομά της γιατί παλιά έλουζαν τις «κουδέλλες» τους οι βοσκοί. Λίγο πιο κάτω δυτικά κτίστηκε το ξενοδοχείο «Χρυσαλλίς» που λειτούργησε ένα χρόνο πριν την εισβολή.
Συνεχίζουμε την πορεία μας και βρίσκουμε στα δεξιά μας πάλι το δρόμο που οδηγεί προς τη σπηλιά του Αγίου Φανουρίου. Πριν να καταλήξουμε στη σπηλιά του Αγίου Φανουρίου, περνούμε από το Εργοστάσιο του Σεβέρη, μοναδικό στο είδος του για την επεξεργασία του πυρήνα (ζίβανα). Ξανά στον κεντρικό δρόμο, 100-150 μέτρα πιο πέρα άλλος ένας κάθετος δρόμος στ’ αριστερά μας μας οδηγεί στη συνοικία του Κόκου του Μαχαλεπάρη, στην τοποθεσία «Πισσερή». Σιγά-σιγά πλησιάζουμε προς τα δυτικά όρια του χωριού. Βλέπουμε στα αριστερά μας το τεράστιο αριστοκρατικό σπίτι της οικογένειας Φέκκου, μέσα σ’ ένα δάσος από λεμονιές, και προχωρώντας βλέπουμε στα δεξιά μας ένα τεράστιο τουριστικό συγκρότημα, τις Καμάρες στην περιοχή Τρασιά, που κτίστηκε από την εταιρεία «Λεπτός» και δεν πρόλαβε να λειτουργήσει λόγω της εισβολής. Εδώ τελειώνει το ταξίδι μας στον Αϊ Γιώρκη.
Οι νέοι που έζησαν την τραγωδία του 1974 είναι σήμερα παππούδες, και οι περισσότεροι απο περισσότεροι απο τους παππούδες που υπέστησαν τότε "το ποδοβολητό των βαρβάρων ", έφυγαν απο τη ζωή με το καημό της επιστροφής στον αγαπημένο τους τόπο. Ειναι υποχρέωση μας να κρατήσουμε αυτή τη ρίζα και τον δεσμό μας με τον Άγιο Γεώργιο της Κερύνειας, όπως και τα υπόλοιπα κατεχόμενα απο τον τουρκικό στάτους εδάφη μας. Να ανανεώσουμε την πίστη και στην νέα γενειά πως: Εκεί που πάτησε πρώτη φορά το πόδι της η τουρκική κατοχή μπορούμε εκεί,πρεπει και να είναι η μόνη μας πρώτη αναφορά διεκδίκησης για επιστροφή και Απελευθέρωση. Στον Αή Γιωρκη μας θα γυρίσουμε, όσος καιρός και αν απαιτηθεί,ως οι νόμιμοι ιδιοκτήτες και όχι σαν προσωρινοί επισκέπτες. Αυτη την εντολή παραλάβαμε, αυτή τη σκυτάλη είμαστε υποχρεωμένοι να παραδώσουμε.
Λίγα μέτρα πιο δυτικά, σχεδόν απέναντι από το σπίτι του δασκάλου Μαυρομάτη και δίπλα από το σπίτι του Γιάννη Κλεάνθους, ένα στενό δρομάκι οδηγούσε στο τουρκοκυπριακό χωριό Τέμπλος αλλά ήταν κλειστό από την Τουρκοκυπριακή Ανταρσία του 1963. Προχωρούμε λίγα μέτρα στον κεντρικό δρόμο, αριστερά μας, δίπλα από το Κέντρο του Αθανάση Βασιλειάδη και απέναντι στο σταθμό βενζίνης, ένας άλλος κάθετος δρόμος μας οδηγεί προς το Νέο Κοιμητήριο του χωριού, αφού προσπεράσουμε το εργοστάσιο Ν. Κουτσοκούμνη, τα σπίτια μέσα σε περιβόλια με λεμονιές και το σπίτι της Εγγλέζας, ένα τεράστιο σπίτι σε αγγλικό στυλ μέσα σ’ έναν περιφραγμένο κήπο. Το σπίτι αυτό μας φέρνει μνήμες από την αποικιοκρατία, καθώς η ιδιοκτήτριά του ήταν ανακρίτρια κατά τη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ.
Επιστρέφουμε στην κεντρική αρτηρία και συνεχίζουμε το ταξίδι μας προς το κέντρο του χωριού. Εδώ, κατά μήκος του δρόμου δεξιά και αριστερά είναι κτισμένα τα καφενεία και τα μπακάλικα του χωριού. Το καφενείο του Ευάγγελου, το κουρείο και ο καφενές του Νιοκλή στ’ αριστερά του δρόμου, το καφενείο του Παλιομούχταρου (Πίστου) που λειτουργούσε και ως ταχυδρομείο, το Συνεργατικό, ο καφενές του Νικολή, το μπακάλικο του Μαυρουδή και ο καφενές όπου τα καλοκαίρια παρακολουθούσαμε Καραγκιόζη από τον μοναδικό καραγκιοζοπαίχτη Κοκονά, στα δεξιά του δρόμου. Εδώ δύο κάθετοι δρόμοι συναντώνται και σχηματίζουν ένα σταυροδρόμι. Ο ένας στ’ αριστερά οδηγεί στα χωριά Τριμμίθι και Κάρμι και στη νέα συνοικία Παλιάμπελα. Ο άλλος κάθετος δρόμος, δίπλα από το καφενείο του Πίστου, οδηγούσε στις «Καλύβες» - τα μικρά παραδοσιακά κεντράκια, πάνω στην παραλία, του Γιωρκή, του Ασπρή, του Ρωτοκλή και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια του Περικλή. Ένας μικρός κάθετος αυτού του δρόμου οδηγούσε στη μικρή εκκλησία του χωριού. Πίσω στον κεντρικό δρόμο, αφήνουμε πίσω μας τα καφενεία και περνούμε το γεφύρι του Βότανου ποταμού (ξηροπόταμος) στ’ αριστερά μας τα καινούρια μαγαζιά του Βούρκου, το μεγάλο Supermarket και δίπλα το κέντρο του Στάλιν.
Μετά το καφενείο τού Σταλι είναι το Κέντρο Γλετζέδες το οποίο πήρε και πρώτο βραβείο σε όλη την επαρχία για την καθαριότητα του περί το 1963.
Αρκετοί πελάτες έκαναν μπάνιο στο 5 μίλι και μετά πήγαιναν για οφτό κλέφτικο στο κέντρο Γλετζέδες τού Κωστή Κασάπη.
Απέναντι στα δεξιά μας το σπίτι του κ. Ξερού και ακριβώς δίπλα άλλος ένας δρόμος κάθετος οδηγεί ξανά προς την παραλία. Αριστερά μας το σπίτι του Όμηρου Μορφάκη και του Σάββα Κκολή, θύμα της τουρκικής εισβολής, δεξιά μας περιβόλια με λεμονιές, και σπίτια δύο βήματα από τη θάλασσα.
Και πάλι πίσω στην κεντρική αρτηρία, ταξιδεύουμε προς τα δυτικά. Αριστερά μας ο «Πηλός» με τα σπίτια δίπλα από τις ελιές και τις χαρουπιές, δεξιά μας σπίτια κτισμένα μέσα σε λεμονόκηπους. Δυο βήματα παρακάτω στ’ αριστερά, ένας κάθετος δρόμος διασχίζει τα σπίτια του Πηλού και περνά κοντά από το Γήπεδο και το Δημοτικό Σχολείο. Ο ίδιος δρόμος ενώνεται με το δρόμο που οδηγεί προς το Τριμμίθι και το Κάρμι. Συνεχίζουμε την περιδιάβασή μας έχοντας πάντα κύριο άξονα τον κεντρικό δρόμο. Αριστερά μας το θερινό σινεμά του Μωριά και δεξιά μας ο κάθετος δρόμος που οδηγεί στα εξοχικά σπίτια πολλών οικογενειών από τη Λευκωσία, στη Συνοικία του Λάσου, που τα σπίτια φτάνουν ως τη βραχώδη παραλία, το «Κουδελαρκό», τοποθεσία που πήρε το όνομά της γιατί παλιά έλουζαν τις «κουδέλλες» τους οι βοσκοί. Λίγο πιο κάτω δυτικά κτίστηκε το ξενοδοχείο «Χρυσαλλίς» που λειτούργησε ένα χρόνο πριν την εισβολή.
Συνεχίζουμε την πορεία μας και βρίσκουμε στα δεξιά μας πάλι το δρόμο που οδηγεί προς τη σπηλιά του Αγίου Φανουρίου. Πριν να καταλήξουμε στη σπηλιά του Αγίου Φανουρίου, περνούμε από το Εργοστάσιο του Σεβέρη, μοναδικό στο είδος του για την επεξεργασία του πυρήνα (ζίβανα). Ξανά στον κεντρικό δρόμο, 100-150 μέτρα πιο πέρα άλλος ένας κάθετος δρόμος στ’ αριστερά μας μας οδηγεί στη συνοικία του Κόκου του Μαχαλεπάρη, στην τοποθεσία «Πισσερή». Σιγά-σιγά πλησιάζουμε προς τα δυτικά όρια του χωριού. Βλέπουμε στα αριστερά μας το τεράστιο αριστοκρατικό σπίτι της οικογένειας Φέκκου, μέσα σ’ ένα δάσος από λεμονιές, και προχωρώντας βλέπουμε στα δεξιά μας ένα τεράστιο τουριστικό συγκρότημα, τις Καμάρες στην περιοχή Τρασιά, που κτίστηκε από την εταιρεία «Λεπτός» και δεν πρόλαβε να λειτουργήσει λόγω της εισβολής. Εδώ τελειώνει το ταξίδι μας στον Αϊ Γιώρκη.
Οι νέοι που έζησαν την τραγωδία του 1974 είναι σήμερα παππούδες, και οι περισσότεροι απο περισσότεροι απο τους παππούδες που υπέστησαν τότε "το ποδοβολητό των βαρβάρων ", έφυγαν απο τη ζωή με το καημό της επιστροφής στον αγαπημένο τους τόπο. Ειναι υποχρέωση μας να κρατήσουμε αυτή τη ρίζα και τον δεσμό μας με τον Άγιο Γεώργιο της Κερύνειας, όπως και τα υπόλοιπα κατεχόμενα απο τον τουρκικό στάτους εδάφη μας. Να ανανεώσουμε την πίστη και στην νέα γενειά πως: Εκεί που πάτησε πρώτη φορά το πόδι της η τουρκική κατοχή μπορούμε εκεί,πρεπει και να είναι η μόνη μας πρώτη αναφορά διεκδίκησης για επιστροφή και Απελευθέρωση. Στον Αή Γιωρκη μας θα γυρίσουμε, όσος καιρός και αν απαιτηθεί,ως οι νόμιμοι ιδιοκτήτες και όχι σαν προσωρινοί επισκέπτες. Αυτη την εντολή παραλάβαμε, αυτή τη σκυτάλη είμαστε υποχρεωμένοι να παραδώσουμε.